Karbon Ayak İzi Hesaplama

Karbon Ayak İzi Hesaplayıcıları

Bu araçlar, yaşam tarzınızın ve elektronik cihazlarınızın çevresel etkisini basit bir puanlama sistemiyle tahmin etmenize yardımcı olur. Detaylı ve bilimsel hesaplamalar için alttaki referansları inceleyebilirsiniz.

1. Kişisel Karbon Ayak İzi Hesaplayıcısı

Aşağıdaki soruları yanıtlayarak kişisel yaşam tarzınızın karbon ayak izi üzerindeki tahmini etkisini ölçebilirsiniz. Size en uygun seçeneği işaretleyin ve "Hesapla" düğmesine tıklayın.

Bölüm 1: Ulaşım

1. Günlük hayatta ağırlıklı olarak hangi ulaşım aracını kullanıyorsunuz?

Yürüme, bisiklet veya toplu taşıma (Otobüs, metro, tren vb.)

Elektrikli kişisel araç (Otomobil, scooter)

Motosiklet (Benzinli)

Kişisel otomobil (Benzinli veya dizel)

2. Son bir yıl içinde ne sıklıkla uçakla seyahat ettiniz?

Hiç etmedim veya sadece bir kez çok kısa mesafeli (yurt içi) uçuş yaptım.

1-2 kez kısa/orta mesafeli (yurt içi/Avrupa) uçuş yaptım.

Birkaç kez kısa mesafe veya 1-2 kez uzun mesafeli (kıtalararası) uçuş yaptım.

Sık sık (iş veya özel amaçlı) uzun mesafeli uçuşlar yapıyorum.

Bölüm 2: Ev Enerjisi

3. Nasıl bir evde yaşıyorsunuz ve kaç kişisiniz?

Apartman dairesinde 3 veya daha fazla kişiyle.

Apartman dairesinde 1-2 kişiyle.

Müstakil bir evde 3 veya daha fazla kişiyle.

Müstakil bir evde 1-2 kişiyle.

4. Evinizdeki elektrik ve ısınma tüketiminiz ne durumda?

Evimde yalıtım var, LED ampuller kullanıyorum ve enerji tasarruflu cihazları tercih ediyorum. Faturalarım genelde düşük gelir.

Bazı tasarruf önlemleri alıyorum ama daha fazlasını yapabilirim. Faturalarım ortalama seviyede.

Enerji tasarrufu pek önceliğim değil. Faturalarım genelde yüksek gelir.

Evimin elektriği yenilenebilir kaynaklardan (güneş paneli vb.) geliyor. (-2 Puan)

Bölüm 3: Tüketim Alışkanlıkları

5. Beslenme alışkanlıklarınız nasıl? (Özellikle kırmızı et tüketimi)

Vegan veya vejetaryenim.

Çok nadir (ayda 1-2 kez) kırmızı et tüketiyorum. Ağırlıklı olarak sebze ve beyaz et.

Haftada birkaç kez kırmızı et tüketiyorum.

Neredeyse her gün kırmızı et tüketiyorum.

6. Giyim, elektronik gibi ürünleri ne sıklıkla satın alırsınız?

Sadece gerçekten ihtiyacım olduğunda, genellikle uzun ömürlü ve kaliteli ürünleri tercih ederim. İkinci el almayı düşünürüm.

Sezonluk veya indirim dönemlerinde alışveriş yaparım.

Sık sık yeni ürünler alırım, modayı yakından takip ederim.

Bölüm 4: Atık Yönetimi

7. Geri dönüşüm alışkanlığınız nedir?

Cam, plastik, kağıt ve metali düzenli olarak ayrı biriktirip geri dönüşüme atarım.

Bazen aklıma geldikçe ayırırım ama her zaman değil.

Geri dönüşümle hiç uğraşmam, tüm çöpleri aynı yere atarım.

2. Cihaz Karbon Ayak İzi Hesaplayıcısı

Elektronik cihazlarınızın çevresel etkisini tahmin etmek için aşağıdaki soruları yanıtlayın.

1. Hangi tür cihazları ağırlıklı olarak kullanıyorsunuz?

Sadece akıllı telefon/tablet

Akıllı telefon ve laptop

Akıllı telefon, laptop ve masaüstü bilgisayar

Birden fazla masaüstü/oyuncu bilgisayarı ve akıllı cihaz

2. Cihazlarınızı ne sıklıkla yenilersiniz?

Sadece bozulduğunda veya kullanılamaz hale geldiğinde (5 yıldan uzun)

Ortalama olarak her 3-5 yılda bir

Her 1-2 yılda bir yeni modellere geçmeye çalışırım

3. Eski/bozuk cihazlarınızı ne yaparsınız?

Geri dönüşüm merkezlerine teslim ederim veya ikinci el olarak satarım/bağışlarım.

Çekmecede saklarım veya bazen çöpe atarım.

Doğrudan evsel atıklarla birlikte çöpe atarım.

Ek Kaynaklar ve Detaylı Hesaplayıcılar

Bu ölçekler basitleştirilmiş tahminlerdir ve ortalama bir fikir vermeyi amaçlar. Daha bilimsel ve detaylı bir ölçüm için aşağıdaki uluslararası ve yerel kaynakları kullanabilirsiniz. Bu siteler size daha kesin "ton CO2/yıl" cinsinden sonuçlar verecektir:

• WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) Ayak İzi Hesaplayıcısı (İngilizce):
  https://www.footprintcalculator.org/
  Açıklama: En popüler ve kapsamlı hesaplayıcılardan biridir. Sadece karbon değil, aynı zamanda su ve arazi kullanımınızı da içeren "Ekolojik Ayak İzinizi" hesaplar.

• Karbon Ayak İzi Hesaplayıcısı - Sürdürülebilir Yaşam Derneği (SUYADER) (Türkçe):
  https://suyader.org/karbon-ayak-izi-hesaplayicisi/
  Açıklama: Türkiye'deki koşullara daha uygun, Türkçe ve basit bir arayüze sahip bir hesaplayıcıdır. Hızlı bir sonuç almak için idealdir.

• Global Footprint Network (İngilizce):
  https://www.footprintnetwork.org/
  Açıklama: Ekolojik ayak izi konseptinin yaratıcıları tarafından yönetilen, bilimsel verilere dayalı bir platformdur.